زاموفیلیا

از اعضای محبوب و دوست داشتنی خانواده ی آراسه و سوپراستار این روز های بازار پرهیاهوی گل و گیاه است. شروط نگهداری از آن بسیار ساده و کم دردسر و مقاومتش در برابر شرایط محیطی دشوار به شدت بالا و مثال زدنی است.

از نخل اروید و گیاه جاودانگی گرفته تا گیاه همیشگی و گیاه پولادی همه و همه از جمله نام هایی است که به این گیاه جذاب و سرسخت نسبت داده می شود اما در میان عموم مردم و اکثر علاقه مندان به نگهداری از گل و گیاه تنها با یک اسم خاص از آن یاد می شود که آن هم زاموفیلیا است.

زاموفیلیا

زاموفیلیا از جمله گیاهان محبوب و مناسب برای نگهداری در محیط های سربسته ای مثل منازل، ادارات و مجتمع های تجاری است. چرا که نه نور ناکافی، نه کم آبی و نه حتی دمای نامساعد نمی تواند به راحتی آن را از پای در آورد و موجب آسیب دیدگی این گیاه شود.

بومی قاره ی گرم و آفتابی آفریقا است. گونه های متعدد و مختلفی دارد که هر کدام شکل، رنگ و اندازه ی مختص به خود را دارند. در کنار گیاهانی چون فیلودندرون و آگلونما خانواده ی بزرگ آراسه را نمایندگی می کند و علارقم این که عضوی از خانواده ی ساکولنت ها نیست اما برخی از رفتار های آن ها مثل ذخیره سازی آب را به خوبی انجام می دهد.

زاموفیلیا گیاهی سمی است

مانند آنتوریوم، دیفن باخیا، شفلرا و بسیاری دیگر از گیاهان، در شیره ی داخل برگ ها و ساقه ی زاموفیلیا هم مقادیری قابل توجهی از کریستال کلسیم اگزالات موجود است که در صورت تماس آن با پوست امکان شکل گیری التهابات شدید پوستی وجود دارد.

لذا مناسب است تا در هنگام رسیدگی به آن حتما از دستکش های پلاستیکی استفاده کنید تا دچار آسیب های پوستی نظیر قرمزی و خارش، التهاب و مشکلاتی مشابه با مواردی که مطرح شد نشوید.

همچنین به توصیه ی تیم نگهداری گیاهان آپارتمانی بیا و یادبگیر حتما محل قرار گیری گلدان زاموفیلیا را به گونه ای انتخاب کنید که از دسترس کودکان و حیوانات خانگی علی الخصوص سگ ها و گربه ها به دور باشد.

چرا که ممکن است به واسطه ی جویدن یا خوردن برگ های این گیاه دچار مشکلاتی چون ناراحتی معده، مسمومیت، حالت تهوع و استفراغ شوند و شما را به دردسر بیندازند.

گونه های مختلف زاموفیلیا

خانواده ی کوچک زاموفیلیا از اعضای جذاب و زیبایی تشکیل شده که هر کدام با خصوصیات ظاهری و رفتاری خود شناخته می شوند. هر کدام رنگ، اندازه و نیاز های مختص به خود را دارند که آن ها را از یکدیگر متمایز می کند. از جمله معروف ترین اعضای این خانواده عبارتند از:

• زاموفیلیا ابلق

از نشانه های بارز زاموفیلیا ابلق برگ های دو رنگ آن است. برگ هایی با ترکیبی از دو رنگ سبز و کرم که در برخی موارد رگه هایی به رنگ طلایی هم روی آن ها دیده می شود و بیانگر نیاز بیشتر این گونه به نور خورشید نسبت به سایرین است.

• زاموفیلیا کوتوله

همان طور که از نامش پیدا است در مقایسه با دیگر اعضای خانواده ی زاموفیلیا از اندازه ی کوچک تری برخوردار است. بدین ترتیب که ارتفاع آن هیچگاه از 50 سانتی متر فراتر نمی رود بیشتر به عنوان گیاهی رومیزی از آن استفاده می شود.

• زاموفیلیا بلک

زاموفیلیا بلک جزو گونه های کمیاب محسوب می شود. برگ های آن به رنگ بنفش تیره یا مشکی هستند و برای حفظ رنگ خود نیاز دارند تا در تمام طول روز در برابر نور غیر مستقیم خورشید باشند.

• زاموفیلیا سبز

زاموفیلیا سبز قدیمی ترین عضو این خانواده ی پرطرفدار است و در هر کجای این کره ی خاکی که آب و هوایی مساعد و گرم داشته باشد می توان آن را پرورش داد. رنگ برگ های آن سبز و اندکی براق، نیازش به نور متوسط و شرایط نگهداری از آن کم دردسر و بسیار راحت است.

شرایط مراقبت و نگهداری از زاموفیلیا

• آب

زاموفیلیا از آن دسته گیاهان آپارتمانی است که نیاز کمی به آب و آبیاری دارد. بنابراین از آبیاری دم به دقیقه ی آن به جد پرهیز کنید تا گیاه شما بتواند عمری دراز و طولانی داشته باشد. بهترین موقع برای آبیاری زاموفیلیا زمانی است که دست کم نیمی از خاک این گیاه به طور کامل خشک شده باشد.

به هیچ عنوان از آب های لوله کشی شهری یا آب های دارای املاح معدنی برای آبیاری این گیاه استفاده نکنید. چرا که ممکن است به واسطه ی آبیاری با چنین آب هایی روند رشد گیاه شما با اختلال مواجه شود.

برای همین و به منظور جلوگیری از بروز این دست از مشکلات به توصیه تیم نگهداری گیاهان آپارتمانی بیا و یادبگیر از آب های جوشیده، آب های چند روز مانده یا آب باران برای آبیاری زاموفیلیا استفاده کنید.

• نور

اگر می خواهید زاموفیلیای شما همواره شاداب و سرحال باشد توصیه می کنیم تا آن را در محلی از منزل یا محل کار خود قرار دهید که نور به صورت غیر مستقیم یا مایل به آن بتابد.

چرا که نور مستقیم خورشید می تواند منجر به سوختگی برگ ها و همچنین بی حالی و رنگ پریدگی این گیاه زیبا شود و به مرور زمان سبب از بین رفتن و نابودی آن شود.

• دما

نه خیلی گرم و نه خیلی سرد، زاموفیلیا تعادل و ثبات را دوست دارد. برای همین منظور بهتر است دمای محل نگهداری آن را همواره ثابت و در محدوده ی 20 تا 25 درجه سانتی گراد نگه دارید.

• خاک

برای بستر زاموفیلیا باید از خاک های سبکی که زهکشی مناسبی دارند استفاده کنید تا آب اضافی پس از آبیاری را در خود ذخیره نکنند و منجر به پوسیدگی ریشه و از بین رفتن این گیاه نشوند.

برای همین منظور می توانید به توصیه تیم نگهداری گیاهان آپارتمانی بیا و یادبگیر از خاک های مخصوص گیاهان آپارتمانی یا خاک کاکتوس که سبک هستند و زهکشی قابل قبولی دارند برای نگهداری زاموفیلیا هم استفاده کنید.

• کود

برای رشد هر چه بهتر زاموفیلیا بهتر است تا در فصل تابستان ماهیانه یک مرتبه این گیاه را با استفاده از کود های مخصوص گیاهان آپارتمانی تقویت کنید. توجه داشته باشید که فرایند کود دهی را حتما بعد از آبیاری و زمانی که خاک گیاه خیس است انجام دهید تا از سوختن و آسیب دیدن آن جلوگیری کنید.

• تعویض گلدان

برای تعویض گلدان زاموفیلیا اصلا عجله نکنید. چرا که این گیاه رشد نسبتا آهسته و کندی دارد و می تواند تا چندین سال در یک گلدان باقی بماند. اما اگر با ارزیابی وضعیت ریشه ی این گیاه در فصل بهار شاهد بیرون زدگی آن از انتهای گلدان بودید می توانید اقدام به تعویض گلدان نمایید.

روش های تکثیر گیاه زاموفیلیا

برای تکثیر زاموفیلیا راهکار های متعددی پیش روی شما است که بسته به توانایی و امکاناتی که در اختیار دارید می توانید یکی از آن ها را برای تکثیر و ازدیاد این گیاه انتخاب کنید. از جمله این روش ها و راهکار ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• تکثیر زاموفیلیا به روش قلمه از ساقه

برای این که زاموفیلیای خود را به روش قلمه از ساقه تکثیر کنید لازم است تا یک ساقه ی 10 تا 15 سانتی متری را انتخاب و آن را از گیاه مادر با کمک یک قیچی باغبانی جدا کنید. سپس برگ های آن را بکنید و ساقه را در یک لیوان آب بدون املاح قرار دهید تا عمل ریشه دهی انجام شود.

در انتها و پس از انجام فرایند ریشه دهی هم می توانید قلمه ی خود را در یک گلدان کوچک که با خاکی سبک پر شده بکارید و شاهد رویش برگ های آن باشید.

نکاتی که باید درباره ی این روش تکثیر در نظر داشته باشید این است که تکثیر به روش قلمه از ساقه پروسه ای زمان بر است و ممکن است 1 یا 2 ماه به طول بینجامد. پس صبور باشید. همچنین آب موجود در لیوانی که قلمه را برای ریشه دهی در آن قرار داده اید باید به صورت هفتگی تعویض کنید، یادتان نرود.

• تکثیر راموفیلیا به روش قلمه از برگ

چند برگ سالم را انتخاب و آن ها را از گیاه اصلی جدا کنید و به مدت 48 تا 72 ساعت در محلی گرم قرار دهید تا شیره ی داخلی آن ها خشک شود و لایه ای نازک در محل بریدگی پدید آید. سپس بخش پایین برگ ها را در محلول ریشه زایی قرار دهید.

در مرحله بعد برگ ها را در ترکیبی از کوکوپیت و پرلیت به نوعی قرار دهید که نوک برگ ها رو به بالا باشد. سطح خاک را مرطوب نگه دارید و یک کیسه پلاستیکی را روی گلدان بکشید تا محیطی گلخانه ای ایجاد کنید. روی کیسه پلاستیکی چند سوراخ ایجاد کنید تا از حجوم قارچ ها به قلمه برگ ها جلوگیری کنید.

• تکثیر زاموفیلیا به روش تقسیم بوته

تکثیر به روش تقسیم بوته در مقایسه با دو راهکار پیشین نسبتا ساده تر است. برای تکثیر به روش تقسیم بوته لازم است تا گیاه را به طور کامل از گلدان خارج کنید و توپ ریشه ی آن را با دست یا با یک چاقوی تیز به شکلی به دو نیم تقسیم کنید که هر قسمت پیاز و ریشه ی کافی برای ادامه ی حیات داشته باشد.

بعد از جداسازی هم باید هر کدام را در یک گلدان جداگانی بکارید و مانند یک گیاه بالغ به آن ها رسیدگی کنید. این راهکار ساده عموما توسط افرادی که از این گیاه در منزل نگهداری می کنند انجام می گیرد که در اکثر اوقات هم با موفقیت همراه می شود.

آفات و بیماری های زاموفیلیا

شایع ترین مشکلاتی که نگهدارندگان گیاه زاموفیلیا با آن دست و پنجه نرم می کنند کدامند؟ چه آفات و بیماری هایی این گیاه جذاب را مورد هجوم خود قرار می دهند و سبب آسیب دیدگی آن می شوند؟ در این بخش به سراغ پر تکرار ترین پرسش های شما در رابطه با مشکلات رایج نگهداری از زاموفیلیا می رویم و به آن ها پاسخ می دهیم.

• دلیل زرد شدن برگ های زاموفیلیا چیست؟

اصلی ترین دلیل زرد شدن برگ های این گیاه آبیاری بیش از اندازه است که برای جلوگیری از رویداد آن بهتر است فرایند آبیاری را مطابق با دستورالعملی که در بخش آب به شما آموزش دادیم در پیش بگیرید.

• چرا نوک برگ های زاموفیلیا قهوه ای می شود؟

علت قهوه ای شدن نوک برگ ها کمبود رطوبت است. برای تامین رطوبت مورد نیاز این گیاه می توانید به صورت روزانه با اسپری آبپاش آن را غبار پاشی کنید.